Bilim insanları, Pasifik Okyanusu'nun derinliklerindeki zifiri karanlıkta, oksijenin canlı organizmalar tarafından değil, madenlerden ve atıklardan (AA piller, garip metal topaklar vs.) üretildiğini keşfetti! Okyanusun derinlerindeki bu karanlık bulguların, Dünya tarihini yeniden yazabileceği iddiası bilim dünyasında geniş yankı uyandırdı.
Okyanuslardaki Gizem
Güneş ışığına ihtiyaç duyan fotosentez yoluyla yalnızca bitki ve algler gibi canlıların oksijen üretebildiği düşünülüyordu.
Ancak hiçbir güneş ışığının ulaşamadığı Pasifik Okyanusu yüzeyinin dört kilometre (2,5 mil) altında, ilk kez karanlık oksijen olarak adlandırılan polimetalik nodüller adı verilen küçük maden yataklarının oluştuğu kaydedildi.
Hawaii ile Meksika arasında uzanan abisal bir düzlük olan Clarion-Clipperton Bölgesi'nde yapılan bu keşif, okyanusun dibindeki kayalıklara ve kayalıkların içindeki metallere dikkat çekti. Bu metal piller, akıllı telefonlarda, rüzgar türbinlerinde ve güneş panellerinde kullanılan kobalt, nikel, bakır ve manganez gibi metaller açısından zengin.
Deniz tabanındaki oksijen tüketim oranını ölçen İskoç ekip, normalde odacıkta sıkışıp kalan oksijen miktarının organizmalar tarafından solundukça kullanıldıkça azaldığını söyledi. Son araştırmada oksijen miktarının tam aksine arttığı görüldü. Bu durum araştırmacıları şoke etti, öyle ki başlangıçta su altı sensörlerinin yanıp söndüğünü düşündüler.
Okyanusun derinliklerinde AA pildeki kadar yüksek voltajla karşılaşan ekip, bu yükün, deniz suyu elektrolizi adı verilen bir süreçte deniz suyunu hidrojen ve oksijene ayırabileceğini söyledi.
Heyecan Verici
İskoç araştırma ekibinin başı, bunun okyanus biliminde son zamanların en heyecan verici bulgularından biri olduğunu söyledi.
Geleneksel görüş, oksijenin ilk olarak yaklaşık üç milyar yıl önce siyanobakteriler adı verilen eski mikroplar tarafından üretildiği ve bundan sonra karmaşık yaşamın kademeli olarak geliştiği yönündedir.
Ancak bu son keşif, hayatın kara dışında başka bir yerde başlamış olabileceğini ortaya koydu.
Peki, bu bulgulara göre diğer okyanuslarda yaşam alanları oluşabilir ve yaşam var olabilir mi?
Konuyla ilgili araştırmalar devam ediyor.